Sağlıklı İlişkilere Ulaşmanın Sırrı: Dinleme Sanatı

Dikkatinizi dağıtan şeylerle dolu bir dünyada sizinle konuşan birine odaklanmakta güçlük çekebilirsiniz. Sağlıklı ilişkilere ulaşmak için bu güçlükleri aşmanıza ve karşınızdakini gerçekten dinlemenize yardımcı olacak yöntemler mevcut. Sizi en iyi dinleyen kim? Hayatınızda kim size samimi cevaplar veriyor?

Çok az kişiye nasıl dinlemesi gerektiği öğretilir. Çocukken “dinle” ya da “dikkatini ver” denilmenin dışında, sadece bir şeyler duyduğunuz için dinlemeyi öğrenmiş olduğunuzu düşünebilirsiniz. Ama arada önemli bir fark var. Duymak alelade olan bir şeyken dinlemek beceri gerektiren aktif bir eylemdir. Duyma genellikle tıbbi müdahale olmaksızın pek gelişmez; fakat birkaç ufak değişiklikle iyi bir dinleyici kolayca olunabilir. (Etkin dinleme terimini duymuşsunuzdur. Peki nedir aktif dinleme? Bilhassa danışmanlıkta ve arabuluculukta kullanılan spesifik bir metottur. Bu makalede ele alınan dinleme aktif katılım gerektirse de bu spesifik metotla karıştırılmamalıdır)

Neden Daha İyi Bir Dinleyici Olunmalı?

Elektronik haberleşmenin yükselişiyle gelen mesajlaşma ve e-posta yoluyla iletişim, toplumu gittikçe daha az kelime sarf eden bir hale getirmiştir. Dikkat dağıtıcı onlarca şey karşısında bireylerin dikkat aralığı daralmaktadır. Eskiden insanların bulunduğu tek mecra fiziksel olarak içinde bulundukları dünyaydı. Şimdi eş zamanlı olarak telefonunuzla paralel bir evrende gezip, televizyonda “reality show” izleyip, dünyanın öbür ucundaki birinden e-posta alabiliyorsunuz..

Peki… Neden Daha İyi Bir Dinleyici Olunmalı?

En başta, dinleme becerilerinizi geliştirmek ilişkilerinizi geliştirecektir. Herkes duyulmak, daha doğrusu dinlenilmek ister. İnsanlar terapiye işte tam da bu sebepten gitmekteler. İyi bir dinleyici oldunuz mu dostluklar derinleşir; iş verimliliği ve arkadaşlıkları artar; romantik ilişkiler güçlenir.

Doğru Olmak İçin Fazla mı Kolay?

Birisiyle ne zaman sohbete başlasanız o kişinin telefonunu kaldırdığını, bilgisayarını kapattığını ve tüm varlığıyla dikkatini size yönelttiğini hayal edin. Bu sizi nasıl hissettirirdi? Daha samimi hissettireceğini düşünüyorsanız bir de ne kadar alışılmadık bir durum olduğunu düşünün. Günümüz dünyasında (kabul edin veya etmeyin), aynı anda birden çok iş yapmak değer görmekte. Dikkat dağınıklığı ise hayatın en temel gerçeklerinden biridir. Bir bakıma medya hayatınızın her köşesine sirayet ederken kendinize diğerlerini görmezlikten gelmeyi öğretiyorsunuz. Haberler sizin için ne kadar sıkıntılı ve üzücüyse hissizleşmek ve dalıp gitmek o kadar cazip geliyor. Sonuçta, bununla ilgili bir şey yapmadığınız sürece iletişim becerileriniz gitgide daha da kötüleşecektir.

Anlamak İçin mi Cevap Vermek İçin mi Dinliyorsunuz?

Araştırmalar iki tip dinleme olduğunu gösteriyor: anlamak için ve cevap vermek için. İlki gerçekleri, duyguları, detayları; ikincisi düşüncenizi içinizden prova etmeyi ve konuşmak için sıranızı beklemeyi kapsar. Anlamak için dinleyenler daha güçlü ilişkilere sahiptir. Fakat kendinize karşı dürüst olun. İnsanlar anlamak için dinlediğini iddaa etseler de genellikle diğer tür dinlemeyle meşgul olurlar.

Daha İyi Dinlemenin 6 Yolu

Pek çok etkin dinleme stratejisi olsa da buradaki 6 yol size daha iyi bir dinleyici olmayı, hayatınızdaki insanlarla daha çok etkileşime girmeyi öğretecek.

1.Tıpkı Meditasyondaki Gibi Anda Mevcut Bulunun

Söylemesi kolay! Fakat varlığınızı daha ulaşılır kılmanın bazı somut yöntemleri var. Telefonunuzu kaldırın, ekrandan başınızı kaldırın ve odaklanın. Dikkatinizi vermenizi gerektiren başka bir şeyle meşgulseniz (örneğin acil bir e-postayı bitirmeye çalışıyorsanız ve birisi size soru sormaya çalışıyorsa) basitçe ihtiyacınızı olan şeyi isteyin. Şöyle bir şey diyebilirsiniz: “Tüm dikkatimi sana vermek istiyorum, ama önce bu postayı bitirmeliyim.” veya “Birkaç dakikaya işim bitecek, biraz bekleyebilir misin?”.

Öte yandan, eğer işiniz ara verilebilecek gibiyse karşınızdaki kişiye öncelik tanıyın. Kişiyle iletişiminizi engelleyecek dikkat dağıtıcı tüm unsurlardan kurtulun. Telefonunuzla uğraşırken çocuğunuzu size gökyüzünün neden mavi olduğunu soruyorsa ikisiyle de aynı anda uğraşmamaya çalışın. İlişkilerinize kutsal nimetler gözüyle bakmak bağlanmanızda ve gelişmenizdeki fırsatları kaçırmamanınıza yardımcı olacaktır.

2.Göz Teması Kurun ve Destekleyici Vücut Dili Kullanın

Dikkat dağıtıcılarla bağınızı kopardıktan sonra gerçekten dinlediğinize dair sinyaller verin. Destekler biçimde başınızı sallayın; yüzünüze uygun mimikler takının ve duruşunuzu daha açık hale getirin (örneğin kollarınızı birbirine kavuşturmayın). Konuştuğunuz kişiden uzak durmaktansa ona doğru eğilin. Gözleriniz sağa sola kayıyorsa, dinleyen taraf dikkatinizin dağınık olduğunu ve odaklanmadığınızı hisseder. Dinleme sürecine vücudunuz ve jestlerinizle ne kadar dahil olursanız bu konuda başkaları için de o kadar örnek olmuş olursunuz.

3.Soru Sorun

Konuşmanızdan daha çok bilgi edinmeniz karşınızdakine onu umursadığınızı; duygu ve düşüncelerine dair bir içgörüye sahip olduğunu gösterir. Dahası, açık uçlu sorularla ondan daha fazla detay almayı deneyin. Daha çok paylaşmak daha çok anlaşılmış hissettirecek ve bağınızı daha sağlam hale getirecektir. Ama sadece soru sormak için soru sormayın. Samimiyetsiz algılanmaya sebebiyet vermek istemezsiniz. Cevabı gerçekten bilinmek istenen sorular size en iyi sonuçları sağlayacaktır.

4.Karşınızdakinin Sözünü Bitirmesine İzin Verin

Sohbetinizi derinleştirmeye çalışırken aceleci davranmadığınızdan ve konuşanın sözünü kesmediğinizden emin olun. Sabırlı olmaya çalışın ve yeni sorular sormadan sözünü bitirmesine izin verin. İnsanlar sıklıkla düşüncelerini tamamlayamadıklarından ötürü susmayı tercih ederler. Daha önce hikayelerinizi ana hattından saptıran ve aşırı ünlem bildiren biriyle karşılaştıysanız, bunun ne cesaret kırıcı olduğunu bilirsiniz. Aceleye getirmeden karşınızdakinin sözünü bitirmesi için alan açın.

5.Duyduğunuzu Empati Gösterir Biçimde Tekrar Edin

Partnerinizin konuştuğunu tekrar edebilmek aktif dinleme yetilerinin en önemlilerindendir. Ondan duyduğunuzu onaylayabilir (örneğin: “Wow, bu durumda ne yapacağın konusunda kafan karışık görünüyor”) veya anladığınızı teyit etmek için detayları tekrar edebilirsiniz (“O halde A seçeneğini B seçeneğine tercih etmen daha mantıklı duruyor”). Duyduğunu özetlemek, ses tonunuzla empati kurmanıza olanak sağlar. Şefkatle geri dönüş sunarak diğer kişinin yaşadıklarını normalleştirebilirsiniz.

6.Detayları Hatırlayın

Son olarak, sohbetin detaylarını hatırlayıp hatırlamadığınızı kontrol etmeniz dinleme becerilerinizi test etmek için iyi bir yoldur. Bazen yanlış anlaşılmaya mahal verecek şekilde seçici dinleyebilirsiniz. Konuşmanızın ana hatlarını hatırlamaya çalışarak sadece konuşmada ne kadar mevcut olduğunuzu görmekle kalmaz belleğinizi de geliştirirsiniz.

Dinlemeye Engel Tuzaklar

Daha iyi bir dinleyici olduğunuzu iddia etmeden önce sizi vasat bir dinleyici yapabilecek bazı yaygın tuzaklara karşı dikkatli olun.

Beden Diline Yoğunlaşmak

Sözsüz işaretlerle dinliyor gibi görünmek, gerçekte ise dinlememek kısmen kolaydır. Dinlerken beden dilinizi ve kafanızı ne zaman sallamanız gerektiğini düşünüyorsanız, aslında dinlemiyorsunuzdur!

İçinizden Ne Diyeceğinizi Prova Etmek

Bazen en sevdiğiniz insanlar için doğru şeyleri söyleyerek yardımcı olmak ve sorunlarını çözmek istersiniz. Fakat nasıl cevap vereceğinizi düşünmekte takılıp kalırsanız size aktarılmaya çalışılan bilgiye ulaşamazsınız. Dikkatinizi kafanızın içinden konuşan kişiye doğru yönlendirin.

Konuyu Kendinize Getirmek

İyi niyetinizle “aynı şeyi” sizin de nasıl yaşadığınızı anlatmak için söze atlamak, odağı size çekip karşı tarafa önemsiz hissettirebilir. Konunun ne sıklıkla size döndüğüne dikkat edin. Bunu demişken, eğer konu gerçekten sizinle ilgiliyse bırakın öyle kalsın. Ama dinleyici pozisyonundayken gerçekten dinleyin.

Merak ve Bağlanmak Yerine Saygı ve Kibarlıktan Dinlemek

Son olarak, zorunluluktan değil samimi bir istekle iyi bir dinleyici olmak en iyisidir. Bırakın merak ve tutku iletişiminizi yönlendirsin. Aradaki bu ufak ayrım gerçek bir fark yaratabilir.

İşin Püf Noktası Doğru Zihniyet

Daha iyi bir dinleyici olarak güne başladığınızda dinleme becerilerinizi geliştirmek için herkesten öğreneceğiniz bir şeyler olduğunu farz etmeyi deneyin. Her konuşmanıza (ister eşiniz ister eczanedeki kasiyer kadın olsun) meraklı bir tavır getirmeniz, herkesin rekabetten çok birlik ve uyum içinde olduğu bir dünyaya katkı sağlamanıza imkan verir. Dinlemek bireyleri bir araya getirir, öyleyse dinleyin! İletişim alışkanlıklarınızı geliştirebilir ve dünyayı her seferinde bir sohbetle iyileştirebilirsiniz.

Yazar: Karson Mc Ginley Çeviri: Selçuk Can Düzenleme: Birlik Bilinci

TELİF HAKKI©2018 BİRLİKBİLİNCİ. TÜM HAKLARI SAKLIDIR. BU YAZIYI TÜMÜ OLMAK ŞARTIYLA, DEĞİŞTİRİLMEDEN, BEDAVA OLARAK, VE BU TELİF HAKKI UYARISI VE İNTERNET BAĞLANTISI (WWW.BİRLİKBİLİNCİ.COM/) İLE BİRLİKTE KOPYALAMAYA VE DAĞITMAYA İZİN VERİLMİŞTİR.